تحلیل سایت در معماری به چه نکاتی توجه کنیم؟
اطلاعات معماری: برای به وجود آمدن هر ساختمانی پیش از هر چیز باید فضا و قطعه زمینی وجود داشته باشد تا بتوان در آن ساخت و ساز را انجام داد. در دانش معماری این قطعه زمین را "سایت پروژه" می نامند. فارغ از نوع کاربری مورد نظر طراح، بدون شک شرایط و وضعیت موجود این زمین تاثیرات مستقیمی در روند طراحی و اجرای ساختمان خواهد داشت. این عوامل تاثیرگذار کدامند؟! چگونه باید آنها را شناخت؟! و به چه روش هایی باید آنها را در طراحی دخیل کرد؟!
چرا تجزیه و تحلیل سایت در معماری را انجام می دهیم ؟
مهم ترین کار در طراحی معماری، داشتن درک کاملی از بستر طرح است. به صورت کلی تحلیل سایت در معماری به تحقیق و تجزیه و تحلیل آن می پردازد. بر این اساس، طراح هر پروژه باید قبل از شروع کار طراحی، به شناخت کلی زمین پروژه و هر اتفاقی که در اطراف آن میفتد، بپردازد. در واقع انجام این کار، پارامترهایی که در اختیار طراح قرار می دهد که بتواند با طرح خود به خصوصیات فیزیکی و محیطی پاسخ گو باشد، فرصت های موجود یا مشکلات موجود در یک سایت را درک کرده و تصمیماتی آگاهانه درباره نحوه پاسخگویی به آن ها بگیرد.
مراحل تحلیل سایت در معماری
به طور تجزیه و تحلیل سایت در ایتدا یک فعالیت پژوهشی است که به بررسی شرایط موجود یک سایت پروژه، همراه با پیش بینی طرح توسعه در آینده می پردازد. چنین شناختی هنگامی کامل تر خواهد بود که با حضور در محل مورد نظر از نزدیک شاهد وضعیت محیطی آن باشد و عوامل زیر را مورد برسی قرار دهد:
- بررسی وضعیت موجود (مجاورت ها)
- شبکه دسترسی (معابر)
- تحلیل اقلیمی
- تحلیل هندسه سایت
- توپوگرافی
- بررسی دید و منظر
تحلیل سایت توسط علائم گرافیکی متفاوتی قابل بیان است، که می توان این علائم را زبان مشترک بین معماران دانست. مهم تر از این علائم مشترک بینش و دانش معمار است که می تواند در به کار بردن این علائم درست عمل کرده و ویژگی های سایت را معرفی کند. عکسی که در بالا می بینید نمونه ای از گرافیک تصویری تحلیل سایت است.
تحلیل سایت: بررسی وضعیت موجود (مجاورت ها)
در این مرحله طراح با مشاهده مستقیم و حضور در سایت پروژه مواردی همچون: مطالعه همسایگی های مجاور، الگوها و بافت های معماری محله و منطقه، شرایط و وضعیت کلی ساختمان های موجود اطراف را مورد بررسی قرار داده و ثبت می کند. کاربری ساختمان های اطراف و نحوه رفت و آمد به آنها از نظر اجتماعی و فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. به طور کلی هدف از انجام این بخش دستیابی به داده هایی در زمینه میزان و نحوه تأثیر ساختمان های مجاور بر سایت و ساکنین منطقه است.
تحلیل سایت: شبکه دسترسی (معابر)
درجه بندی معابر اطراف و منتهی به زمین پروژه یکی از موارد مهم در تحلیل سایت است. در این مرحله ارتباط میان سایت و معابر اصلی و فرعی مورد مطالعه قرار می گیرد که می تواند از طریق حضور در سایت، عکس های هوایی و نقشه های موقعیت زمین انجام پذیرد. معمار با تعیین دسترسی های اصلی و فرعی (خیابان ها و کوچه ها)، نورپردازی، وضعیت موجود آنها و آلودگی صوتی ناشی از آن، می تواند در هنگام طراحی و جانمایی بخش های مختلف در پلان این عوامل را در نظر بگیرد. به عنوان مثال انجام این مرحله تاثیر بسیار زیادی در تعین مکان ورودی اصلی پروژه خواهد داشت.
تحلیل سایت: تحلیل اقلیمی
در این بخش موقعیت اقلیمی پروژه مورد بررسی قرار می گیرد. میزان دما، بارش سالیانه، نور و زاویه تابش آفتاب، جهات جغرافیایی و جهت وزش باد تعین شده و مورد تجزیه تحلیل قرار می گیرد. امکان دارد که در یک سایت عناصر طبیعی و مصنوعی بسیاری وجود داشته باشند که باید در طراحی مورد توجه و بررسی قرار بگیرند. بعضی از این عناصر به صورت مستقیم و بعضی به صورت غیر مستقیم در طراحی پلان تاثیر می گذارند.
تحلیل سایت: تحلیل هندسه سایت
مرحله تحلیل هندسه سایت، پس از برداشت نقشه زمین (رولوه) و پیاده کردن آن با ابعاد و اندازه ها قابل انجام است. برای این کار باید با تبدیل نقشه دو بعدی به اشکال پایه هندسی به درک بهتری از وضعیت آن برسیم. در برخی از اوقات همین تقسیم بندی توانسته پایه گذار ایده کلی طرح باشد و ساختار اصلی گرافیک پلان را تعیین کند.
تحلیل سایت: بررسی دید و منظر
هدف از انجام این بخش از تجزیه و تحلیل، شناخت نقاط کلیدی سایت به لحاظ بصری می باشد. معمار پروژه با انجام بررسی های لازم دید عابر پیاده و سواره را از بیرون به درون سایت در نظر می گیرد و بر این اساس محل قرارگیری نقاط شاخص در پلان معماری را تعیین می کند. البته نباید فراموش کرد که دید کاربر حاضر در درون ساختمان نسبت به بیرون و اطراف سایت نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
اطلاعات جمع آوری شده در تحلیل سایت، مطالعه بر روی ویژگی های خاص آن را نیز شامل می شود. ویژگی هایی همچون: شیب زمین، عناصر حساس، صدا، رایحه های خوشایند و ناخوشایند، آلودگی صوتی و هوایی، دیدهای مطلوب و نامطلوب و... که داده های این بخش نیز لزوما می بایست با پیمایش زمین و اطراف آن و با مصاحبه با اهالی منطقه جمع آوری گردد.
منبع :چیدانه